Phẫu thuật nội soi tại việt nam

Nếu có thể coi mốc năm 1867 khi Lister phát minh ra phương pháp thanh trùng là thời điểm khai sinh ra ngành ngoại khoa hiện đại thì trong suốt lịch sử hơn 100 năm phát triển, mặc dù có nhiều phương pháp phẫu thuật ra đời, nhiều dụng cụ mổ xẻ được phát minh nhưng tất cả vẫn có cùng phương cách và nguyên lý mà không có một thay đổi có tính đột phá nào trong ngành này. Thế nhưng với trường hợp cắt túi mật nội soi đầu tiên được Phillipe Mouret thực hiện năm 1987 ngành ngoại khoa đã chứng kiến một cuộc cách mạng thực sự. Từ những đường khâu da Blair-Donaty thay bằng khâu vắt trong da cho đến đường mổ minilaparotomie trong cắt túi mật của F. Dubois đã là tiền đề cho ý tưởng của phẫu thuật nội soi.  Phẫu thuật nội soi đã mang lại điều kỳ diệu cho ngành ngoại khoa : nhiễm trùng thành bụng coi như được loại bỏ, lựa chọn đường mổ cũng không còn cần thiết và người bệnh không còn đau đớn do cắt cơ thành bụng, tiếp cận vào các tạng trong ổ bụng không còn khó khăn với những người thành bụng dày và phẫu thuật nội soi ngày càng lan rộng đến nhiều lĩnh vực, phù hợp với việc phát triển nội khoa can thiệp làm xoá dần ranh giới giữa nội khoa với ngoại khoa.

Tại Việt nam phẫu thuật nội soi cũng đã được ứng dụng từ rất sớm. Từ lúc bắt đầu những trường hợp mổ nội soi đầu tiên ở các trung tâm lớn tại thành phố Hồ Chí Minh và Hà nội vào năm 1992-1993, đến nay hầu hết các bệnh viện tỉnh, thành, ngành trong cả nước đều đã và đang áp dụng kỹ thuật mổ nội soi trong thực hành điều trị cho bệnh nhân.

Từ trường hợp cắt túi mật qua nội soi đầu tiên, phương pháp này nhanh chóng được áp dụng cho các phẫu thuật khác và tới nay hầu như tất cả các phẫu thuật kinh điển đều đã có thể thực hiện được qua nội soi. Không một kỹ thuật nào, một phương pháp mổ xẻ nào lại được chấp nhận nhanh chóng và phổ biến rộng rãi trong một thời gian ngắn như vậy. Trong thời gian  gần 20 năm qua  có hàng triệu trường hợp phẫu thuật nội soi đã được thực hiện cho hơn 20 loại phẫu thuật khác nhau với kết quả tốt, với thời gian nằm viện rút ngắn rõ rệt so với mổ mở. Hiện nay phẫu thuật nội soi đã được chấp nhận và coi như một kỹ thuật thông thường trong ngoại khoa.

Về mặt kỹ thuật phẫu thuật nội soi trong chẩn đoán và điều trị cho bệnh nhân, có thể nói các nhà phẫu thuật nội soi Việt nam đó bắt kịp bước tiến của nhiều trung tâm trong khu vực và quốc tế. Nhiều kỹ thuật mổ nội soi đã được ứng dụng thành công tại Việt nam, trong đó có không ít kỹ thuật được thực hiện đã có thể sánh ngang tầm với nhiều trung tâm lớn trên thế giới.

Với ngoại khoa ổ bụng thì hầu hết các phẫu thuật đã có thể thực hiện qua nội soi. Trong đó có thể tạm chia làm 3 nhóm phẫu thuật:

- Các phẫu thuật đã chứng minh lợi ích hơn hẳn so với mổ mở và đã được chấp nhận trở thành thường quy: cắt túi mật, cắt ruột thừa, cắt đại tràng cho tổn thương lành tính, phẫu thuật mở cơ thực quản chữa co thắt tâm vị, phẫu thuật tạo van chống trào ngược dạ dày thực quản, cắt hạch giao cảm, cắt chỏm nang gan, phẫu thuật tuyến thượng thận...

- Các phẫu thuật đã thực hiện tốt về mặt kỹ thuật và đang được theo dõi đánh giá kết quả: cắt đại tràng do K, cắt đuôi tuỵ, cắt lách, nối vị tràng, điều trị sa trực tràng...

- Một số trường hợp mổ cắt gan lớn (phải, trái), cắt khối tá tuỵ qua nội soi, cắt nang ống mật chủ, cắt dạ dày bán phần, cắt toàn bộ dạ dày, tạo hình thực quản...là những phẫu thuật đã được thực hiện tốt về mặt kỹ thuật và dần chứng minh được hiệu quả.

            Trong mổ nội soi lồng ngực các phẫu thuật như lấy máu cục màng phổi, lấy dị vật trong màng phổi, cắt phổi không điển hình, cắt phân thuỳ phổi, gỡ dính... đã được áp dụng rộng rãi.       Ngoài ra những ứng dụng của nội soi trong các lĩnh vực khác như nội soi khớp, cột sống, sọ não... cũng đang được thực hiện ngày càng rộng rãi. Danh sách các loại phẫu thuật có thể thực hiện được qua nội soi ngày càng dài ra và có thể nói là hầu hết các loại phẫu thuật kinh điển đều có thể thực hiện bằng phương pháp này.

Về mặt nghiên cứu khoa học đã có 2 đề tài nghiên cứu thuộc đề tài cấp nhà nước được thực hiện, nhiều báo cáo khoa học tại các hội nghị trong nước và quốc tế như báo cáo về cắt tuyến thượng thận tai Hội nghị khoa học lần thứ 7 Hội phẫu thuật nội soi thế giới năm 2000 tai Singapore, Báo cáo về cắt gan qua nội soi tại hội nghị liên châu á và hoa kỳ năm 2006 tại Hawaii, Hoa kỳ, báo cáo về ứng dụng phẫu thuật nội soi trong chẩn đoán và xử trí chấn thương bụng tại Hội nghị Hội phẫu thuật nội soi thế giới lần thứ 11 tại YOKOHAMA, Nhật bản năm 2008... Nhiều luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ, luận văn tốt nghiệp bác sỹ nội trú, bác sỹ chuyên khoa cấp I, cấp II đã được thực hiện và bảo vệ thành công.

Đặc biệt tại Hội nghị khoa học của Hội phẫu thuật nội soi châu Á- Thái bình dương năm 2010 tổ chức tại Hà nôi cùng với hội nghị khoa học quốc gia và đại hội của Hội phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam, hơn 2300 nhà khoa học trong đó có 1176 đại biểu quốc tế tham dự với gần 600 báo cáo khoa học, nhiều nghiên cứu của các nhà khoa học Việt nam đã được đánh giá rất cao.

Về mặt đào tạo, các trung tâm đào tạo lớn tại Hà nội, Huế, thành phố Hồ Chớ Minh cũng đã tiến hành trao đổi kinh nghiệm, chuyển giao kỹ thuật cho nhiều bệnh viện bạn thành công. Ngay từ năm 1999 Bệnh viện Việt đức đã mở khóa đào tạo phẫu thuật nội soi đầu tiên. Cho tới nay đã có nhiều khóa đào tạo được thực hiện cho hàng ngàn phẫu thuật viên. Với các lớp đào tạo tập trung và các đợt huấn luyện hướng dẫn tại chỗ của các chuyên gia, nhiều bệnh viện tuyến tỉnh đã bắt đầu triển khai có kết quả phẫu thuật nội soi trong thực tiễn, mang lại lợi ích cho nhiều bệnh nhân ở các vùng sâu vùng xa mà tưởng như những kỹ thuật hiện đại này không thể có điều kiện để áp dụng được. Cho tới năm 2009, tất cả các bệnh viện tuyến tỉnh đã có thể mổ nội soi. Các hình thức đào tạo huấn luyện đó đã góp phần rất lớn để ngành ngoại khoa Việt nam có được một đội ngũ những phẫu thuật viên nội soi và các kết quả tốt đẹp đạt được hiện nay.

Hội phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam được thành lập từ năm 2006 với hơn 800 hội viên đăng ký, là nơi tập hợp trao đổi kinh nghiệm chuyên môn, sinh hoạt khoa học của các nhà phẫu thuật nội soi và nội soi cũng như các chuyên ngành khác quan tâm. Hội đã tổ chức thành công 3 hội nghị khoa học toàn quốc, các hội viên tổ chức nhiều sinh hoạt khoa học tại các cơ sở, địa phương.

Việc tạp chí Phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam ra đời đánh dấu một mốc mới trong sự phát triển hoạt động của Hội. Là cơ quan ngôn luận chính thức của Hội, tạp chí sẽ là nơi đăng tải thông tin về mọi mặt hoạt động của Hội, là nơi trao đổi các thông tin khoa học, đăng các công trình nghiên cứu khoa học, các kinh nghiệm chuyên môn của các đồng nghiệp trong cả nước.

Nhân dịp ra mắt số đầu tiên, Ban biên tập xin gửi tới tất cả các hội viên, các thầy, các cô và các anh chị đồng nghiệp lời chào trân trọng và mong nhận được sự đóng góp, chia sẻ kinh nghiệm để tạp chí ngày càng phát triển.

Thay mặt Ban Biên tập

PGS TS Trần Bình Giang

Chủ tịch Hội phẫu thuật nội soi và nội soi Việt nam

Tổng biên tập Tạp chí Phẫu thuật nội soi và nội soi

Để đọc tạp chí, bạn vui lòng download tại đây